Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka

Podstawa Prawna:

• Art. 71b ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2015r. Nr 2156)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 października 2013 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. z 2013 r. poz. 1257).

Rodzi się dziecko. Wszyscy gratulują, cieszą się, powoli przyzwyczajają się do nowych
ról. Kobieta staje się matką, mężczyzna – ojcem, pojawiają się babcie, dziadkowie,
ciotki i wujkowie. Pierwsze spacery, pierwsze znajomości z mamami z sąsiedztwa.
Zaglądanie do wózków, rozmowy, pytania…
I nagle ktoś zauważa, że COŚ nie jest tak, jak u innych. Moje dziecko inaczej patrzy,
inaczej ustawia główkę. Jest bardziej wiotkie, a może zbyt się pręży…
Jeszcze nie potrafi unieść się w górę. Jego rówieśnicy stawiają pierwsze kroczki… synek znajomej już mówi, a nasza pociecha niekoniecznie…
Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, każde ma swój czas…
Jeśli jednak COKOLWIEK Cię niepokoi, COKOLWIEK wzbudza Twój lęk, COKOLWIEK
budzi niepewność – zwróć się z tym do specjalistów. A jeśli jeszcze przyjaciółka
szepnęła: zwróć uwagę; to samo mówi mama – nie wahaj się. Nikt nie zdziwi się
Twojej trosce – to czas, aby udać się do lekarza pediatry, do psychologa. Być może
wtedy ktoś Ci powie o wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka.
Co to jest? Czy moje dziecko jest inne? Czy jest gorsze? Czy potrzebuje tego?
Dlaczego ma być wspomagane, w jakiś sposób?
PAMIĘTAJ!

1.      Czym jest wczesne wspomaganie rozwoju ?

Wczesnym wspomaganiem rozwoju nazywany zespół wielokierunkowych oddziaływań skierowanych na dziecko, co do którego zdiagnozowano lub podejrzewa się nieprawidłowości rozwojowe. Zakres oddziaływań obejmuje również rodzinę dziecka.

2.      Na czym polega wczesne wspomaganie ?

Wczesne wspomaganie rozwoju polega na pobudzaniu psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do czasu podjęcia nauki w szkole. Zakres tego oddziaływania może być bardzo różny, w zależności od zdiagnozowanych przez specjalistów deficytów rozwojowych. Może ono obejmować: psychomotorykę, sferę komunikacji, mowy i języka, funkcjonowanie zmysłów dziecka, itd.

1. 3.      Kto i na jakich zasadach może być objęty wczesnym wspomaganiem rozwoju ?

Wczesnym wspomaganiem rozwoju może być objęte każde dziecko od chwili wykrycia pierwszych sygnałów nieprawidłowego funkcjonowania do czasu podjęcia przez nie nauki
w szkole podstawowej. Wsparciem objęta jest też rodzina dziecka.

4.      W jakiego rodzaju zajęciach może uczestniczyć dziecko w ramach wczesnego wspomagania rozwoju? 

Podstawowe formy terapii, oferowane przez placówki realizujące wczesne wspomaganie rozwoju to: terapia psychologiczna, pedagogiczna (terapia prowadzona przez oligofrenopedagoga, surdopedagoga lub tyflopedagoga, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, terapia pedagogiczna ukierunkowana na przygotowanie do podjęcia nauki w szkole), logopedyczna oraz rehabilitacja ruchowa. Szczegółowa oferta poszczególnych podmiotów różni się jednak, zależnie od profilu specjalizacji danej placówki oraz zatrudnianych przez nią specjalistów.

5.      Jakie dokumenty musi zdobyć rodzic, by jego dziecko mogło zostać objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju ?

 Jeżeli rodzic jest zaniepokojony rozwojem swego dziecka, obserwuje niepokojące sygnały
w zachowaniu malucha, równolegle z wizytą u lekarza pediatry powinien zgłosić się do poradni psychologiczno - pedagogicznej w swoim rejonie, mieście lub gminie. Zatrudnieni tam specjaliści dokonają obserwacji i zdiagnozują dziecko pod kątem jego rozwoju psychomotorycznego oraz dokonają szczegółowej diagnozy funkcjonalnej. Na podstawie wyników tych badań poradnia wydaje stosowną opinię i kwalifikuje (lub nie, jeżeli dziecko rozwija się prawidłowo) dziecko do zajęć w ramach wczesnego wspomagania. Tak więc niezbędnym dokumentem do zakwalifikowania dziecka do tego typu zajęć jest stosowna opinia poradni psychologiczno - pedagogicznej. Z tym dokumentem rodzic powinien zgłosić się do placówki prowadzącej wczesne wspomaganie rozwoju.

6.      Na czym polega pomoc rodzinie dziecka?

 Narodziny dziecka z zaburzeniami rozwoju lub niepełnosprawnego są zawsze bardzo trudnym wydarzeniem dla rodziny. Potrzebuje ona wtedy szczególnie wsparcia, pomocy we wzmacnianiu więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem, psychoedukacji - wyjaśnienia tego, co właściwie się stało, informacji i wiedzy o chorobie lub problemach dziecka.

• Rodzinę wspiera się w rozpoznawaniu zachowań dziecka i utrwalaniu właściwych reakcji na te zachowania.
• Udziela się instruktażu i porad w zakresie pracy z dzieckiem.
• Udziela się pomocy w przystosowaniu warunków w środowisku domowym do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu i wykorzystaniu w pracy z dzieckiem odpowiednich środków dydaktycznych i niezbędnego sprzętu.

7.      Kto i gdzie zajmuje się wczesnym wspomaganiem, rozwoju ?

Wczesne wspomaganie może być organizowane w przedszkolu i w szkole podstawowej,
w tym w specjalnej, oraz w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, jeżeli dysponuje ona środkami dydaktycznymi i sprzętem, niezbędnymi do prowadzenia wczesnego wspomagania. W szczególnych przypadkach wspomaganie może odbywać się też w domu chorego dziecka.

8.      Na jakich zasadach odbywa się wczesne wspomaganie ?

9.       Jakie są zadania zespołu specjalistów ?

• Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania organizuje się w wymiarze od 4 do 8 godzin w miesiącu, w zależności od możliwości psychofizycznych i potrzeb dziecka.
• Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania są prowadzone indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną.
• W przypadku dzieci, które ukończyły 3 rok życia, zajęcia w ramach wczesnego wspomagania mogą być prowadzone w grupach liczących 2 lub 3 dzieci, z udziałem ich rodzin.
• Miejsce prowadzenia zajęć w ramach wczesnego wspomagania ustala dyrektor odpowiednio przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni, w uzgodnieniu z rodzicami dziecka.
• Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania prowadzi Zespół wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, który powoływany jest przez dyrektora odpowiednio przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni, gdzie będzie się ono odbywało.
  W skład zespołu wchodzą osoby posiadające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym:
  • pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka, w szczególności: oligofrenopedagog (specjalista pracy z dziećmi niepełnosprawnymi intelektualnie), tyflopedagog (specjalista pracy z dziećmi niewidomymi) lub surdopedagog (specjalista pracy z dziećmi niesłyszącymi)
  • psycholog
  • logopeda
  • inni specjaliści - w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny

 Do zadań zespołu należy w szczególności:

• ustalenie, na podstawie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, kierunków i harmonogramu działań w zakresie wczesnego wspomagania i wsparcia rodziny dziecka;
• nawiązanie współpracy z zakładem opieki zdrowotnej lub ośrodkiem pomocy społecznej w celu zapewnienia dziecku rehabilitacji, terapii lub innych form pomocy, stosownie do jego potrzeb;
• opracowanie i realizowanie z dzieckiem i jego rodziną indywidualnego programu wczesnego wspomagania, z uwzględnieniem działań wspomagających rodzinę dziecka w zakresie realizacji programu, koordynowania działań specjalistów prowadzących zajęcia z dzieckiem oraz oceniania postępów dziecka;
• analizowanie skuteczności pomocy udzielanej dziecku i jego rodzinie, wprowadzanie zmian w indywidualnym programie wczesnego wspomagania, stosownie do potrzeb dziecka i jego rodziny, oraz planowanie dalszych działań w zakresie wczesnego wspomagania;
• pracę zespołu koordynuje dyrektor odpowiednio przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni, albo upoważniony przez niego nauczyciel.

Zespół szczegółowo dokumentuje działania prowadzone w ramach indywidualnego programu wczesnego wspomagania.

10.  Gdzie można uzyskać więcej informacji na temat wczesnego wspomagania rozwoju?

 W razie pytań lub wątpliwości, dotyczących wczesnego wspomagania rozwoju, zapraszamy Państwa do kontaktu z dyrekcją naszej szkoły. Odpowiemy na Państwa pytania dotyczące wymogów formalnych, związanych ze staraniem się o realizację zajęć w ramach wczesnego wspomagania, a w przypadku braku możliwości zapewnienia Państwa dziecku adekwatnego wsparcia specjalistycznego, wskażemy Państwu dostępne możliwości w zakresie oferty innych  placówek.

Przydatne adresy:

Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Piekoszowie
ul. Częstochowska 110
tel. (41) 306-11-15
www.ppp-piekoszow.pl

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Łopusznie
ul. Włoszczowska 3
tel. (41) 391 - 42 - 82

www.gops-lopuszno.pl

 Opracowanie:
Ilona Picheta – pedagog szkolny